Titel: Kunst in de Philips-reclame 1891 – 1941
Spreker: dhr. Frans Wilbrink
Datum: Zaterdag 10 Februari 2018
Plaats: Science Centre van de TU Delft, Mijnbouwstraat 120,
2628 RX Delft.
Samenvatting van de voordracht:
In 1891 werd in Eindhoven Philips & Co opgericht voor het vervaardigen van gloeilampen. Omdat de gloeilamp in die tijd nog geen consumentenproduct was, was er ook nauwelijks sprake van reclame. Pas in 1908 verschenen de eerste advertenties met Philips-reclame in dagbladen en tijdschriften. In eerste instantie maakte de reclame vooral gebruik van figuren in klederdracht. Als reclamemiddel werkte dit prima maar echt kunstzinnig was het natuurlijk niet. Maar vanaf 1916 kregen kunstenaars van Philips af en toe opdracht om een affiche te ontwerpen. Van enige uniformiteit in de reclame was weinig te merken. Dit veranderde toen in 1925 ir. Kalff bij Philips in dienst trad. Hij introduceerde de art deco in de reclame, standaardiseerde het woordbeeld PHILIPS en gaf een aanzet tot het Philips-logo. Met de komst van Kalff kwam er ook een afdeling Artistieke Propaganda tot stand waar steeds meer reclameontwerpers emplooi vonden. Als gevolg van de economische crisis moest Philips begin dertiger jaren circa 50% van zijn medewerkers ontslaan. Het reclamewerk werd steeds meer uitbesteed aan reclamebureaus. Incidenteel werd er nog een opdracht verstrekt aan een kunstenaar. Aan het eind van de dertiger jaren werd de afdeling Artistieke Propaganda ondergebracht bij de Eindhovensche Drukkerij, een 100% dochter van Philips die ook voor derden werkte. De voordracht wordt gelardeerd met fraaie reclame-uitingen en met enkele korte filmfragmenten.
Informatie over de spreker dhr. Frans Wilbrink
Frans Wilbrink (* 1943) was van 1959 tot 2003 werkzaam bij Philips in Eindhoven. Met een kleine onderbreking van vier jaar op de bedrijfseconomische afdeling (1976-1980) was hij steeds werkzaam in de automatisering (ICT). In de avonduren behaalde hij diverse diploma’s. Uiteindelijk studeerde hij in 1980 af in bedrijfseconomie aan de Universiteit van Tilburg. Eind jaren zeventig maakte hij op de afdeling bedrijfseconomie via een sales manager kennis met voorbeelden van Philips-reclame uit de periode voor de Tweede Wereldoorlog. Na enig aandringen mocht hij het reclamemateriaal (vooral folders) houden. Dit was het begin van een passie en een verzamelwoede die uiteindelijk zou uitmonden in een ongekend omvangrijke en kwalitatief hoogstaande verzameling Philips-reclame. Halverwege de jaren negentig begon hij met het publiceren van artikelen over zijn hobby (o.a. voor de Philips Koerier, het personeelsblad van Philips). Een boek was een logisch vervolg. De eerste tekstversie van zijn boek ‘Kunst in de Philips-reclame (1891-1941)’ was klaar in 1997. Echter pas acht jaar later lukte het hem een uitgever ([Z]OO producties) voor het boek te vinden. In 2005, het jaar waarin Frits Philips honderd jaar werd, werd het boek gepubliceerd. Tegelijk met de publicatie vond er in Eindhoven een tentoonstelling plaats van Philips-affiches, uiteraard met veel werk uit Wilbrink’s verzameling. Terwijl het verzamelen gewoon doorging bouwde hij een website waarop de mooiste stukken uit zijn verzameling te zien zijn, aangevuld met biografieën van de Philips-reclamekunstenaars (http://www.philipsreclamekunst.nl/).