Titel: Van stoomwerktuigfabriek A.F. Smulders tot scheepswerf Gusto: succesvol ondernemen in de 19-de eeuw
Spreker: dhr. prof. ir. B. Boon
Datum: April 2017
Plaats: Science Centre van de TU Delft, Mijnbouwstraat 120,
2628 RX Delft.
Samenvatting van de voordracht:
In de ijzeren (19e) eeuw werden veel bedrijfjes opgericht die dat materiaal toepasten. In het begin waren zij meestal kleinschalig met 10 of minder arbeidskrachten. Gieten, smeden en enkele verspannende bewerkingen (boren, draaien, zagen) waren de belangrijkste gebruikte technieken. In 1862 begon A.F. Smulders een dergelijk bedrijf in ’s Hertogenbosch. Stoommachines en stoomketels behoorden tot zijn belangrijkste producten. Het succesvolle bedrijf breidde gestaag uit; na 10 jaar waren er al ongeveer 100 arbeiders in dienst. Omdat hij vrijwel geen fysieke uitbreidingsmogelijkheden had, greep Smulders zijn kans toen hij in 1872 de Utrechtsche IJzergieterij kon overnemen. In Utrecht zette de groei door en ging men ook andere zaken bouwen zoals diverse machines, bruggen en overkappingen. Echt furore, ook internationaal, werd gemaakt toen de bouw van baggermolens en excavateurs ter hand werd genomen. Teneinde minder afhankelijk te zijn van toeleverende bedrijven kocht Smulders in 1894 een eigen werf in Slikkerveer. Om de voortgaande groei te kunnen accommoderen werd door Smulders en zijn twee zonen in 1905 een volledig nieuwe werf in gebruik genomen in Schiedam, de Werf Gusto. In het begin van de 20e eeuw was dit bedrijf wereldwijd bekend om de baggerschepen die het bouwde en behoorde de familie Smulders tot de meer welvarende in Nederland. Dat alles werd binnen een halve eeuw bereikt. Het is een uitdaging om te begrijpen hoe dit mogelijk was.
Informatie over de spreker prof. ir. B. Boon:
Bart Boon (1945) is scheepsbouwer en daarnaast geïnteresseerd in geschiedenis. Na zijn studie Scheepsbouwkunde in Delft werkte hij enkele jaren bij de Werf Gusto in Schiedam. Daarbij was hij betrokken bij het ontwerp en de bouw van diverse innovatieve offshore eenheden. Na sluiting van de werf in 1978 bleef hij nog enkele jaren bij het nog steeds bestaande Gusto Engineering. Later bracht hij zijn zo opgedane ervaringen in het ontwerpen van offshore materieel over als hoogleraar aan de TU Delft om zich daarna te concentreren op het vakgebied Constructie en Sterkte van schepen en offshore materieel. Sinds enige tijd probeert hij in samenwerking met verschillende oud-werknemers van de Werf Gusto en Gusto MSC zo veel mogelijk herinneringen aan dat zo bijzondere bedrijf te bewaren voor het nageslacht. Daarbij heeft de vroege geschiedenis van het bedrijf zijn bijzondere aandacht.